Review sách Atomic Habits – Thay đổi tí hon, hiệu quả bất ngờ

by Tiny · 18/04/2021

Chuyên mục “Books” của The Tiny Soul hôm nay quay trở lại với bài viết review sách Atomic Habits (tựa tiếng Việt: Thay đổi tí hon, hiệu quả bất ngờ). Đây là một trong những cuốn sách self-help hiếm hoi mình cảm thấy tâm đắc kể từ khi trưởng thành.

Hồi còn teen teen, mình thường xuyên đọc self-help. Tuy nhiên khi lớn hơn một chút, đây không còn là thể loại sách yêu thích của mình. Không có lý do nào đặc biệt, mình cũng không hề “anti” self-help như một vài phong trào “phủ định sạch trơn” thể loại này bỗng dưng nổi lên trong thời gian gần đây. Chỉ là đến một thời điểm trong đời, mình cảm thấy self-help không còn hợp gu của bản thân nữa, vậy à. ^^

Mình cũng không nhớ tại sao lại biết đến Atomic Habits của tác giả James Clear. Tuy nhiên, sau khi thấy một vài blogger mình theo dõi giới thiệu cuốn sách này, mình đã tìm mua ngay lập tức, dù không còn là fan cứng của thể loại self-help như xưa. Có lẽ một phần cũng bởi chủ đề chính mà cuốn sách nói đến: Những thành công lớn trong đời được tạo nên từ những thói quen nhỏ nhất.

Bạn có thể đọc Atomic Habits (bản tiếng Anh) với file pdf tại đây. Tuy nhiên, mình vẫn khuyến khích bạn mua bản cứng để tôn trọng bản quyền của tác giả. Link mua sách trên Fahasa (tiếng Việt): Atomic Habits.

Nội dung chủ đạo của Atomic Habits là gì?

Atomic Habits (tạm dịch: Thói quen nguyên tử, tựa Việt: Thay đổi thói quen, hiệu quả bất ngờ) là cuốn sách tương đối dày với hơn 300 trang. Xuyên suốt cuốn sách, tác giả James Clear tập trung trình bày về những nguyên tắc giúp chúng ta “tạo thói quen tốt, bỏ thói quen xấu bằng những phương pháp đơn giản mà hiệu quả”.

Tại sao lại gọi là thói quen nguyên tử? Bởi đây là những hành động cực nhỏ được được lặp đi lặp lại hàng ngày. Nếu chỉ được thực hiện 1 lần, những hành động tích cực tí hon gần như không thể tạo ra sự khác biệt. Tuy nhiên, nếu chúng trở thành thói quen được thực hiện đều đặn theo năm tháng, bạn hoàn toàn có thể tạo nên những thành công bất ngờ, thậm chí vượt xa mong đợi của mình.

Cuối sách được chia thành các chương như sau:

✤ Giới thiệu câu chuyện của tác giả.

✤ Kiến thức nền tảng: Vì sao các thay đổi nhỏ có thể dẫn đến khác biệt lớn?

✤ Nguyên tắc số 1: Khiến nó rõ ràng.

✤ Nguyên tắc số 2: Khiến nó hấp dẫn.

✤ Nguyên tắc số 3: Khiến nó dễ dàng.

✤ Nguyên tắc số 4: Khiến nó tạo cảm giác thỏa mãn.

✤ Chiến thuật nâng cao: Từ hơi hơi tốt đến vĩ đại thực sự.

✤ Phụ lục

Đặc biệt, sau mỗi một chương đều có phần tóm tắt. Nhờ vậy, dù thuộc trường phái “não cá vàng” hay lười đọc, bạn vẫn có thể nắm được những ý quan trọng nhất của cuốn sách này.

Review sách Atomic Habits – Một cuốn self-help đáng đọc

Chắc hẳn bạn đã nghe nhiều về sức mạnh của thói quen rồi nhỉ? Có vô số bài viết từ các blogger hay các fanpage lớn nhỏ lẫn người nổi tiếng trên mạng xã hội nói về điều này. Mọi người cũng thường share đi share lại những nội dung như “thói quen của người thành công”, “thói quen tốt mà sinh viên cần có”, “thói quen của các triệu phú trên thế giới”. Nếu thường xuyên đọc những nội dung như vậy nhưng chẳng thay đổi được gì, cũng chẳng thấy thấm vào đâu, bạn nên thử đọc Atomic Habits.

Cuốn sách không hề nói đến việc bạn nên hình thành những thói quen nào, mà tập trung vào việc làm thế nào để hình thành một thói quen mà bạn muốn. Các nguyên tắc trong Atomic Habits không chỉ giúp bạn tạo dựng thói quen tốt, mà còn góp phần giúp bạn loại trừ thói quen xấu đang tồn tại ở bản thân. Vì vậy, trên con đường trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình, cuốn sách dường sẽ trở thành một người bạn vô cùng hữu ích.

Chẳng hạn, nếu muốn hình thành một thói quen tích cực bất kỳ, bạn cần thực hiện 4 nguyên tắc: khiến nó trở nên rõ ràng – dễ dàng – hấp dẫn – tạo cảm giác thỏa mãn, thì để loại bỏ một thói quen tiêu cực, bạn cần phủ định những nguyên tắc trên, tức là khiến nó không còn trở nên rõ ràng – không còn dễ dàng – không còn hấp dẫn và cũng không còn tạo cảm giác thỏa mãn.

Ở mỗi nguyên tắc lớn, tác giả đều đề cập đến những nguyên tắc nhỏ hơn, giải thích kỹ càng từng nguyên tắc và kèm theo ví dụ cụ thể. Tất cả đều quen thuộc, dễ đọc, dễ hiểu và dễ áp dụng, nên bạn không cần phải gồng mình cho những thứ xa vời như nhiều cuốn sách self-help khác đề cập và chỉ dạy.

Chỉ có điều, dường như cũng vì tác giả viết chi tiết quá nên mình cảm thấy nội dung cuốn sách đôi chỗ hơi dài dòng, khiến những ai ngại đọc dài dễ ngủ gục khi cầm cuốn sách trên tay. Phần dịch vài phần còn hơi cứng, làm ảnh hưởng đến “mood” của những độc giả khó tính.

Vì thế, mình khuyên bạn nên chia cuốn sách thành những phần nhỏ và đọc dần dần từng chút một. Hơn nữa, sao bạn không thử tạo lập thói quen đọc sách mỗi ngày ngay từ cuốn sách này nhỉ? Đây cũng là một ý tưởng không tồi đấy chứ?

Những nguyên tắc giúp hình thành thói quen tốt được Atomic Habits đề cập

Chắc hẳn nhiều bạn sẽ tò mò về những nguyên tắc được James Clear đề cập trong Atomic Habits. Do vậy, mình sẽ “spoil” một chút xíu xìu xiu về các nguyên tắc này, để xem bạn có thấy nội dung của cuốn sách phù hợp với những gì mình cần không nhé.

Nguyên tắc 1: Khiến nó trở nên rõ ràng

✤ Bạn nên gắn thói quen với thời gian và nơi chốn cụ thể theo công thức: Tôi sẽ làm [HÀNH VÌ NÀO ĐÓ] vào lúc [THỜI GIAN] ở [NƠI CHỐN]. Ví dụ: Mình sẽ viết Bullet Journal trước khi đi ngủ ở trên bàn học.

✤ Bạn nên chồng lớp thói quen bằng cách gắn thói quen mới vào một thói quen đang có với công thức: Sau khi làm [THÓI QUEN HIỆN TẠI], tôi sẽ làm [THÓI QUEN MỚI]. Chẳng hạn: Sau khi viết Bullet Journal, mình sẽ học 10 từ mới tiếng Hàn.

✤ Hãy khiến tín hiệu kích hoạt thói quen tốt trở nên rõ ràng trong môi trường của bạn hay nói cách khác, bạn nên kết nối thói quen tốt với một môi trường/hoàn cảnh/đồ vật cụ thể. Ví dụ: Nếu muốn uống nhiều nước hơn, bạn hãy để những bình nước nhỏ ở những nơi bạn thường xuyên lui tới (như mình hay để trên bàn làm việc nè). Còn nếu không muốn mất tập trung bởi điện thoại, hãy để thiết bị này ra xa tầm mắt.

Nguyên tắc 2: Khiến nó trở nên hấp dẫn

✤ Bao bọc thói quen tốt bởi cám dỗ. Bạn có thể áp dụng công thức: Sau khi làm [THÓI QUEN TÔI CẦN], tôi sẽ thực hiện [THÓI QUEN TÔI MUỐN]. Ví dụ: Sau khi mình viết xong bài review này, mình sẽ xem phim Taxi Driver (phim có anh chàng Lee Je Hoon đẹp trai đó).

✤ Gia nhập vào một nền văn hóa mà thói quen bạn muốn trở thành một chuẩn mực hành vi thông thường. Ví dụ: Nếu muốn đọc sách nhiều hơn, tham gia vào những câu lạc bộ đọc sách online hoặc offline cũng là một giải pháp đáng thử.

Nguyên tắc 3: Khiến nó trở nên dễ dàng

✤ Giảm bớt lực cản để rút ngắn số bước giữa bạn và thói quen tốt. Để làm điều này, bạn nên chuẩn bị một môi trường thuận lợi cho thói quen tốt của mình. Giống như ví dụ ở trên, nếu bạn muốn tạo lập thói quen uống đủ nước thì hãy để nước ở khắp mọi nơi.

✤ Giảm bớt quy mô của thói quen, khiến nó trở thành một hành vi có thể thực hiện trong 2 phút. Ví dụ: Thay vì học bài trên lớp, hãy bắt đầu với việc mở sách ra. Thay vì cố gắng đọc sách mỗi ngày, hãy cố gắng tạo dựng thói quen mỗi ngày đọc 5 trang sách.

Note: Trong chương này tác giả đề cập đến một vấn đề mà theo mình khá thú vị. Đó là “Lượng thời gian bạn bỏ ra thực hành 1 thói quen không quan trọng bằng số lần bạn thực hành thói quen ấy”. Giống như mình học tiếng Hàn 5 – 6 năm nhưng trong 5 – 6 năm đó, số lần mình thực sự học tiếng Hàn lại chẳng bao nhiêu. Thế nên mãi vẫn chưa giỏi tiếng Hàn nè. ^^

Nguyên tắc 4: Khiến nó tạo cảm giác thỏa mãn

✤ Bạn đừng quên thưởng cho mình ngay sau khi hoàn tất một thói quen tốt nhé.

✤ Bạn cũng nên theo dõi thói quen để tạo thành một chuỗi thành tích của thói quen và không phá bỏ bất kỳ mắt xích nào. Khi bạn quên hoặc không thể thực hiện 1 thói quen nào đó, hãy quay lại ngay khi có thể, để chuỗi thành tích không bị gián đoạn quá lâu. Nếu ai thường xuyên làm Bullet Journal thì đã quen với công việc này rồi nhỉ?

Kết:

Atomic Habits là một cuốn sách hơi dày, hơi nhiều chữ nhưng hoàn toàn đáng đọc. Nhất là khi bạn đang muốn hoàn thiện bản thân hay tạo lập những thói quen tốt trong cuộc sống.

Tuy nhiên, đọc xong phải áp dụng liền thì những hướng dẫn trong cuốn sách mới phát huy tác dụng. Chứ nếu chỉ đọc xong, gấp lại rồi để đó, số tiền bạn bỏ ra mua Atomic Habits cũng trở nên vô nghĩa mà thôi.

Có thể bạn quan tâm: